نوگرایی در اندیشه‌های اسماعیل گاسپرینسکی و تأثیرهای آن بر مسلمانان روسیه

نویسندگان

  • جهانگیر کرمی دانشیار گروه مطالعات روسیه، دانشکدۀ مطالعات جهان، دانشگاه تهران
  • کلثوم عابدی کارشناسی ارشد تاریخ آسیای مرکزی و قفقاز، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

در سدۀ نوزدهم میلادی که کشورهای اروپایی با سرعت درحال ترقی و پیشرفت بودند، روسیه نیز که مناطق گسترده‌‌ای از آسیای مرکزی و قفقاز را ضمیمۀ خاک خود کرده و به یک امپراتوری گسترده تبدیل شده بود برای پیوستن به شمار این کشورها تلاش می‌کرد. در این دوره، در سراسر جهان اسلام یک سیر نوخواهی و اصلاح‌طلبی به راه افتاده بود که مسلمانان زیر سلطة‌ امپراتوری روسیه تزاری نیز که زیر انواع فشارهای استیلاگرایانه و نیز جریان روسی‌سازی و مسیحی‌گردانی قرار داشتند متأثر از این جو نوظهور برای نو‌ شدن حیات اجتماعی‌شان به تکاپو برانگیخته شدند. اسماعیل‌بیک گاسپرینسکی (1914-1851) از اندیشمندان متفکر مسلمان روسیه بود که جنبش­های جدید جاری در روسیه را از نزدیک می‌دید و تحت تأثیر این جنبش­ها و همچنین ارتباط و آگاهی از تحولاتی که نوشدگی در حیاط اروپاییان ایجاد کرده بود و با آگاهی از عقب‌ماندگی مسلمانان از سایر دنیا تلاش می‌کرد تا با ایده‌های اصلاحی‌ خود، راه‌حلی برای نجات و حفظ هویت ملی و دینی و نوسازی جامعة‌ مسلمانان ارائه دهد. پرسش اصلی این نوشتار این است که اندیشه‌های گاسپرینسکی چه مؤلفه‌های مهمی داشت و بر حیات مسلمانان روسیه چه تأثیری گذاشته است؟ در این نوشتار نشان داده می‌شود که گاسپرینسکی با اقدام‌های نوگرایانه چون چاپ نشریه و ارائة‌ اصول جدید آموزشی و ایجاد مدرسه‌های نوین به سبک اروپا و برگزاری کنگره‌های مسلمانان روسیه، توانست راه را برای مسلمانان نوگرای روسیه هموار کند و به‌نوعی سبب ایجاد جنبشی به‌نام جدیدی در منطقة‌ قفقاز و آسیای مرکزی شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تقابل نهادین در جامعه مسلمانان روسیه و بهره گیری مسکو-کرملین از آن

پژوهش حاضر موقعیت مسلمانان روسیه را در دو سطح روابط مسلمانان با یکدیگر و روابط مسلمانان و کلیسا بررسی می‌کند. در این مقاله، رقابت‌ها و هماوردی‌هایی که میان رهبران مسلمان و سازمان‌های اسلامی فدراسیون روسیه وجود دارد، تشریح شده و چگونگی بهره‌گیری دولت روسیه از این هماوردی‌ها نیز مورد اشاره قرار گرفته است. همچنین سازمان اداری- دینی رهبری مسلمانان روسیه نیز بررسی شده است. رقابت میان سازمان‌های ...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

تقابل نهادین در جامعه مسلمانان روسیه و بهره گیری مسکو-کرملین از آن

پژوهش حاضر موقعیت مسلمانان روسیه را در دو سطح روابط مسلمانان با یکدیگر و روابط مسلمانان و کلیسا بررسی می کند. در این مقاله، رقابت ها و هماوردی هایی که میان رهبران مسلمان و سازمان های اسلامی فدراسیون روسیه وجود دارد، تشریح شده و چگونگی بهره گیری دولت روسیه از این هماوردی ها نیز مورد اشاره قرار گرفته است. همچنین سازمان اداری- دینی رهبری مسلمانان روسیه نیز بررسی شده است. رقابت میان سازمان های اسلا...

متن کامل

اصلاحات و سیاستهای نوگرایی رضا شاه و تأثیر آن بر قدرت و نفوذ روحانیون در ایران

در سال 1299 رضاخان‘ فرمانده تیپ قزاق مستقر در قزوین‘ با کودتا به قدرت رسید و با تاجگذاری در سال 1305 به سلسله قاجار پایان داد و به عنوان اولین پادشاه سلسله پهلوی برای اولین بار در ایران اقدام به یک سری اصلاحات برنامه ریزی شده جهت تثبیت خود و ایجاد یک حکومت و جامعه غیر مذهبی‘ الهام گرفته از غرب به خصوص آتاتورک در ترکیه‘ کرد. در آن زمان مذهب اسلام و روحانیون‘ مخصوصا بعد از حضور موثر و رهبری نهضت ...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 1

صفحات  189- 204

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023